Czy pracodawca może zbadać pracownika alkomatem?

Badanie pracownika alkomatem a nowelizacja Kodeksu pracy i RODO

Badanie pracownika alkomatem a prawa użytkowników zgodne z RODO

Zgodnie z art. 17 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi pracodawcy nie mogą samodzielnie prowadzić kontroli stanu trzeźwości pracowników. Co więcej – nowelizacja Kodeksu pracy nie nadała uprawnień pracodawcom do przeprowadzania badań trzeźwości.

Kiedy można zbadać pracownika alkomatem?

Stan trzeźwości pracowników można sprawdzić, gdy łącznie spełnione są dwa warunki:

  • badanie odbywa się na żądanie kierownika zakładu pracy, osoby przez niego upoważnionej lub pracownika, co do którego zachodzi uzasadnione podejrzenie, że spożywał alkohol w czasie pracy lub stawił się do niej w stanie po użyciu alkoholu,
  • badanie stanu trzeźwości pracownika przeprowadza uprawniony organ powołany do ochrony porządku publicznego (np. policja), zaś zabiegu pobrania krwi dokonuje osoba posiadająca odpowiednie kwalifikacje zawodowe, co ma zapewnić wiarygodność wyniku badania.

W opinii organu ds. ochrony danych osobowych nie ma więc podstawy prawnej, która zezwala pracodawcom na samodzielną kontrolę pracowników za pomocą alkomatu. Według UODO nie można traktować badania stanu trzeźwości pracowników, m.in. jako:

  • formy monitorowania pracy pracowników, o której mowa w art. 22 (3) § 4 Kodeksu pracy,
  • działania niezbędnego dla zapewnienia ogółowi pracowników bezpiecznych lub higienicznych warunków pracy,
  • usprawiedliwionego ze względu na uzasadniony interes pracodawcy.

Pracodawca nie może samodzielnie badać pracownika alkomatem

Zgodnie z obowiązującymi zapisami pracodawcy nie mogą samodzielnie prowadzić kontroli stanu trzeźwości pracowników (w tym również kontroli wyrywkowych). Dodany art. 221b Kodeksu pracy (obowiązujący od 4 maja 2019 r.) określa, że tzw. dane szczególnych kategorii (informacje o zdrowiu), pracodawca może przetwarzać, gdy pracownik – bądź kandydat do pracy – wyrazi na to zgodę i z własnej inicjatywy przekaże takie dane. A zgodnie z opinią UODO wiedza o tym, czy ktoś jest nietrzeźwy, jest informacją o stanie zdrowia.

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o funkcjonalnościach systemu RODOprotektor – wyślij nam wiadomość!