Raport wiedzy o RODO
Czy Europejczycy wiedzą, czym jest RODO i jakie prawa nam gwarantuje?
Jakie prawa przysługują nam na bazie przepisów RODO?
Korzystając z bankowości elektronicznej, portali społecznościowych czy też robiąc zakupy w internecie udostępniamy coraz więcej naszych danych osobowych. Czy możemy stwierdzić, że wiemy, czym jest RODO i jakie prawa przysługują nam na bazie rozporządzenia? Badania Komisji Europejskiej* zaprezentowały stan wiedzy Europejczyków o rozporządzeniu RODO:
67% ankietowanych mieszkańców krajów europejskich słyszało o RODO
73% respondentów zna przynajmniej jedno z praw, które gwarantuje nam RODO
57% ankietowanych osób wie o istnieniu organu władzy publicznej, który jest odpowiedzialny za ochronę praw w zakresie danych osobowych (UODO)
Skutki stosowania unijnych przepisów o ochronie danych
Zgodnie z badaniami Komisji Europejskiej okazało się, że po roku od wprowadzenia systemu ochrony danych zaczyna on sprawnie funkcjonować. Co ważne obywatele są coraz bardziej świadomi swoich praw. Wyniki badań pokazują, że Europejczycy są stosunkowo dobrze poinformowani o przepisach dot. ochrony danych osobowych oraz prawach, jakie im przysługują. Co ważne, wiemy o funkcjonowaniu krajowych organów ochrony danych, których obowiązkiem jest reagowanie w przypadku naruszeń. Co ważne – 67% Europejczyków słyszało o RODO, z czego ponad połowa wiem, czym jest rozporządzenie o ochronie danych osobowych. Dane pokazują, że Europejczycy są stosunkowo dobrze poinformowani o przepisach dotyczących ochrony danych oraz swoich prawach. A dodatkowo również o istnieniu krajowych organów ochrony danych, do których możemy zwrócić się o pomoc w przypadku naruszenia praw.
Wiedza Polaków o RODO
Badanie Komisji Europejskiej pokazuje stopień, w jakim znamy prawa, które gwarantuje nam RODO:
- 65% respondentów słyszało o prawie dostępu do danych (w Polsce – 69%)
- 61% osób wie, że istnieje prawo do sprostowania danych, jeśli są błędne (w Polsce – 65%)
- 59% wie, że mamy prawo do odmowy przyjmowania materiałów marketingu bezpośredniego (w Polsce – 64%)
- 57% osób zna możliwości, jakie wynikają z prawa do usunięcia danych i bycia zapomnianym (w Polsce – 61%)
- 50% ankietowanych wie, że istnieje prawo do przenoszenia danych od jednego do drugiego dostawcy (w Polsce – 58%)
- 41% respondentów wie, że odbiorca ma prawo do zabrania głosu w przypadku decyzji opartych na zautomatyzowanym przetwarzaniu danych (w Polsce – 51%)
Polacy mają dużą świadomość zasad funkcjonowania RODO oraz praw, jakie nam przysługują. W Unii Europejskiej jest to 36%, natomiast w Polsce aż 56%. W badaniu Eurobarometru znajdujemy się na trzecim miejscu rankingu krajów europejskich dot. wiedzy o RODO. Wyprzedziły nas jedynie Szwecja (90%) oraz Holandia (87%).
Czy wiemy, w jaki sposób kontrolować dane w internecie?
Raport „Special Eurobarometer 487a” jasno pokazuje, że ponad połowa osób korzystających z internetu w Unii Europejskiej uważa, że częściowo może kontrolować udostępnione dane. Jednocześnie jedynie 14% obywateli Unii Europejskiej jest przekonanych, że ma pełną kontrolę nad danymi, które udostępnia w sieci. Pozostali ankietowani nie do końca wiedzą, jak wygląda sytuacja udostępnionych danych i czy mogą mieć na nią dalszy wpływ.
Wiemy, że udostępniamy coraz więcej swoich danych osobowych. Istotny jest fakt, czy zanim uzupełnimy swoje dane podczas wypełniania formularza kontaktowego, korzystania z aplikacji lub podczas publikacji w portalach społecznościowych zadamy sobie pytanie, co następnie stanie się z informacjami, które udostępniliśmy. Dobrze wiemy, że korzystanie z internetu, a co za tym idzie portali społecznościowych, platform zakupowych, forów internetowych nie pozwala nam zachować anonimowości. Przeglądane strony internetowe przeglądają i gromadzą dane o użytkownikach. Niestety, nie zawsze otrzymujemy od administratorów zasady zbierania i dalszego przetwarzania naszych danych.
Zasady przetwarzania danych a świadomość użytkowników
Badanie Eurobarometru pokazuje, że spośród osób ankietowanych jedynie 35% osób jest czasem informowana o zasadach, na bazie których ich dane są zbierane oraz mogą być dalej przetwarzane. Jedynie jedna na pięć osób twierdzi, że była zawsze informowana o zasadach. Natomiast 35% wskazuje, że jedynie czasem otrzymują taką informację. Aż 13% twierdzi, że nigdy nie była informowana o zasadach przetwarzania przez administratorów.
Często użytkownicy nie czytają informacji, jakie zamieszczają administratorzy na swoich stronach. Jedynie 13% internautów czyta w całości politykę prywatności w serwisach internetowych, natomiast aż 37% ankietowanych osób ni robi tego nigdy. Badania pokazują, że niemal połowa czyta ją jedynie częściowo. Użytkownicy nie mają wiedzy, kto i w jakim celu zbiera ich dane. Co ważne mówimy tu, np. o serwisie internetowym, a także do kogo należy zgłosić się z odpowiednimi żądaniami (IOD). A jaki jest powód, dlaczego nie czytamy zapisów polityk prywatności? Podstawowym powodem jest fakt, że polityki – zdaniem odbiorców – są za długie (66%), oraz niezrozumiałe (31%).
Badanie pokazało, że ponad 75% ankietowanych Polaków przyznało, że ma pełną lub częściową kontrolę nad danymi. W porównaniu z poprzednią edycją – odnotowaliśmy czteropunktowy wzrost świadomości naszych praw.
Komisja Europejska przedstawiła wyniki badania „Special Eurobarometer 487a – The General Data Protection Regulation”, które przeprowadzono w marcu 2019 r. w 28 krajach UE na zlecenie Dyrekcji Generalnej ds. Sprawiedliwości i Konsumentów. Wyniki zaprezentowano w czerwcu 2019 r.